ICT

Bij het toepassen van circulaire principes in de ICT zijn drie aspecten relevant:

• Energieprestaties
• Reduceren van materiaalgebruik
• Transparantie van (afkomst van) materialen en data- en softwaregebruik

Zeker bij ICT-apparatuur is het belangrijk om de behoefte duidelijk te bepalen. Wat je niet hoeft te vervangen, hoef je immers niet in te kopen. Voor veel medewerkers is de gewenste apparatuur overgekwalificeerd. Een oud, refurbished model kan in dat geval nog jaren mee. Ga hier op tijd over in gesprek met de ICT-afdeling, zodat er een gezamenlijke ambitie kan worden bepaald. Er zijn ook organisaties die volledig ontzorgen, en apparaten pas vervangen als dat nodig is.

De ketens van ICT-producten zijn lang, internationaal en daarmee complex. Zo bestaat een normale mobiele telefoon uit zo’n 34 materialen, die afkomstig zijn uit niet minder dan 62 landen. Toeleveranciers van componenten van ICT-apparatuur hebben vaak zelf die keten ook niet inzichtelijk, en weten weinig over de herkomst van de materialen in hun producten. Het gebrek aan transparantie en samenwerking in deze keten maakt dat het vaak lastig is om kringlopen hoogwaardig te sluiten.

Naast de inkoop van ICT wordt er ook veel ICT afgevoerd. De meest duurzame optie is iets nieuws niet kopen of later kopen: kijk daarom eerst naar de mogelijkheden van levensduurverlenging. Wanneer levensduurverlenging geen optie meer is, zorg dan voor een zo verantwoord mogelijke afvoer. Die voorkomt dat onbedoelde export van afgedankte apparatuur naar landen gaat waar geen adequate afvalverwerking is. De WEEE-richtlijn geeft daar duidelijke richtlijnen voor. Voorbeelden van partijen met veel expertise op dit vlak zijn Weee Nederland en Recover-E.

ICT-leveranciers zijn grote multinationals met een enorme invloed op de wereldmarkt. Zelfs een ICT-aanbesteding voor de gehele Rijksoverheid is internationaal gezien een vrij kleine vraag. Daarom wordt er op dit moment internationale samenwerking opgezet tussen verschillende aanbestedende diensten om te komen tot een internationaal kader voor circulariteit in deze productgroep. Met dat kader kunnen vervolgens op een eenduidige manier de grote, dominante marktpartijen uitgedaagd worden om stappen te zetten op dit vlak.

Buiten de standaardproducten zoals mobiele telefoons, tablets en laptops hebben sommige organisaties behoefte aan maatwerk-elektronica. Omdat deze elektronica uniek ontwikkeld moet worden voor een opdrachtgever, liggen hier meer kansen om leveranciers uit te dagen om circulaire principes toe te passen. Voorbeelden hiervan zijn de slimme meters van Alliander, Stedin en Delta, en ‘aftellers’ van ProRail: apparaten die boven een perron de tijd tot vertrek aftellen voor de machinist.