Formuleren ambities & vraagstelling

Om een succesvol circulair inkooptraject te realiseren, is het belangrijk dat ambities van samenwerkende partijen met elkaar matchen. Dat begint met het duidelijk formuleren van je eigen ambitie voor het specifieke inkooptraject. Daarbij hoort ook het opstellen van een specifieke behoefte: waar ben je echt naar op zoek? Een voorbeeld: heb je nieuwe bureaustoelen nodig, of goede bureaustoelen (die niet noodzakelijk nieuw hoeven te zijn)? Of: heb je lampen nodig, of heb je licht nodig? Door vanuit de diepere behoefte van een organisatie te redeneren, ontstaan meer kansen voor circulaire oplossingen.

Circulaire ambitie en strategieën

Het realiseren van hoge prestaties op het gebied van circulaire economie start met het stellen van een duidelijke ambitie voor je inkooptraject. Bouw hierbij voort op de ambitie en het beleid van je organisatie, en specificeer dit naar de productgroep die je in gaat kopen. Zet je bijvoorbeeld in op minder grondstofverbruik, of wil je de waarde van je reststromen maximaliseren?

CircularIQ heeft een model ontwikkeld om hierbij te ondersteunen. Dit model – dat is samengevat in onderstaande figuur – presenteert vijf mogelijke circulaire doelstellingen voor inkooptrajecten (A t/m E). Vanuit de keuze voor een of enkele doelstellingen zijn vervolgens verschillende strategieën (voorbeeld: A1 t/m A5) mogelijk. Kies een doelstelling en strategie die past bij de productgroep die jij wilt inkopen. Op basis van deze doelstellingen is het vervolgens mogelijk om na gunning het effect van je inkoop te meten.

Vijf mogelijke circulaire strategieën, inclusief mogelijke bijbehorende doelstellingen, zoals opgesteld door CircularIQ. Bron: CircularIQ (2018)
Vijf mogelijke circulaire doelstellingen, inclusief mogelijke bijbehorende strategieën, zoals opgesteld door CircularIQ. Bron: CircularIQ (2018)

Functioneel vs technisch specificeren

Veel inkoopvragen zijn relatief technisch gespecificeerd, waarbij de opdrachtgever de specificaties bepaalt van de producten die hij geleverd wil krijgen. Komen tot een meer functionele specificatie start met het doorgronden van de diepere behoefte van de organisatie. Door meer functioneel te specificeren, liggen er kansen om innovatieve en vaak meer circulaire oplossingen te realiseren. Die innovatieve oplossingen waren immers niet voorgeschreven, maar passen wel bij de behoefte van de opdrachtgever.

Een voorbeeld: bij de behoefte aan een gezonde kantooromgeving kan je zowel kiezen voor een technische specificatie (“een kantoor van 2500 m2 met maatregelen X, Y en Z”), of voor een meer functionele specificatie (“een gezonde werkomgeving voor 500 medewerkers”). Met de meer functionele specificatie kunnen opdrachtnemers de meest recente ontwikkelingen meenemen, en hun eigen creativiteit gebruiken om de behoefte van de opdrachtgever in te vullen.

Aandachtspunten

  • Formuleer een circulaire ambitie die zowel bij de productgroep als bij het beleid van jouw organisatie past.
  • Bepaal bij de start van het inkooptraject de diepere behoefte van je organisatie, in plaats van de afgeleide productvraag.
  • Functioneel specificeren geeft beter invulling aan de behoefte en geeft tegelijkertijd ruimte om de kennis en innovatie van de markt te benutten.
  • Functioneel specificeren is niet heilig! Bij een onvolwassen markt of een simpel product kan een meer technische specificatie met aandacht voor circulariteit juist richting geven aan marktpartijen.

Praktijkvoorbeelden

 

Gemeente Venlo: Stadskantoor

De Gemeente Venlo heeft voor de realisatie van haar nieuwe Stadskantoor de gezondheid van de stad en haar medewerkers centraal gesteld. Dit heeft geresulteerd in een gebouw op basis van Cradle-to-Cradle principes.

Lees meer

Achtergrondinformatie

Suggesties en/of aanvullingen?